Binnensteden staan voor een forse vernieuwingsslag om de gaten te vullen die door corona en al eerder door de gang naar online winkelen zijn gevallen. Daarbij moet vooral geschakeld worden met lokale, kleine particuliere beleggers.
Het Kadaster deed onderzoek naar de vestigingsplaats van eigenaren in 34 centrumgebieden, verspreid over het hele land. Daarbij is gekeken naar waar eigenaren van het bedrijfsmatige vastgoed vandaan komen en werd een onderscheid gemaakt tussen kleine, middelgrote en grote centrumgebieden. Daarnaast is de vestigingsplaats vergeleken met vijftien jaar geleden.
Nauwelijks over de grens
Anders dan vaak wordt aangenomen is het aantal eigenaren in een centrumgebied wat moeilijk te bereiken is, verwaarloosbaar klein. Slechts ongeveer 3 procent van de eigenaren een vestigingsplaats in het buitenland, of er is bij het Kadaster geen vestigingsplaats bekend. In plaatsen bij de grens, zoals Oostburg (Zeeland), Terneuzen en Heerlen, is het percentage buitenlandse eigenaren het hoogst is (6 – 7,5 procent). Opvallen genoegd scoort ook het centraal gelegen Soest hierop met 5,6 proent hoog, terwijl het tegen Duitsland aangelegen Borculo maar ook Steenwijk helemaal geen buitenlandse eigenaren hebben.
Groot aandeel lokale vastgoedeigenaren
Ruim 70 procent van de vastgoedeigenaren woont binnen een straal van 15 km van zijn vastgoed. De ‘lokaliteit’ van de vastgoedeigenaren neemt toe naarmate het winkelgebied kleiner is. Gesorteerd naar grote, middelgrote en kleine winkelgebieden is het aandeel eigenaren binnen een straal van 15 kilometer respectievelijk 68 procent, 70 procent en 77 procent. In Lisse is liefst 85,3 procent van alle winkelpanden in eigendom van zo’n lokale eigenaar.
Naarmate het winkelgebied groter is, neemt het aantal eigenaars dat op meer dan 50 kilometer afstand woont toe van 8 procent (klein centrum) naar 12 procent (middelgroot) en 16 procent (gro0t winkelgebied). In Zwolle woont 23,6 procent van de eigenaars van de winkelpanden op minimaal die afstand.
Lichte daling aantal eigenaren
Vergeleken met vijftien jaar geleden constateert het Kadaster dat de lokaliteit iets is afgenomen. Vastgoedeigenaren zijn iets minder vaak in dezelfde plaats als hun vastgoed zelf gevestigd, en iets vaker direct daar omheen. Het aandeel buitenlandse eigenaren is in die vijftien jaar nauwelijks veranderd. Het totaal aantal eigenaren is heel licht gedaald (- 3 procent).
Vooral natuurlijke personen
Ook relevant om te weten voor gemeenten die hun winkelstraten willen opfrissen is om wat voort eigenaren het gaat. In meerderheid gaat het om natuurlijke personen betreft (62 procent). Analyseren we voor de 34 winkelgebieden deze verhouding verder, dan valt op dat met name in de kleine winkelgebieden veel natuurlijke personen als eigenaar zitten: in alle kleine winkelcentra meer dan 66 procent gemiddeld. Grote en middelgrote centra ontlopen elkaar niet veel (beiden gemiddeld 61 procent), maar de spreiding is bij grote centrumgebieden kleiner.
Centra zeer versnipperd qua bezit
Het kadaster keek ook naar hoeveel adressen eigenaren in bezit hebben. Dit varieert van 1,3 tot 3,4 gemiddeld per centrum. Daarbij is 1,8 de ‘mediaan’, de middelste waarde. Dit wil zeggen dat er net zoveel centra boven de 1,8 zitten als er onder. Er is dus sprake van een behoorlijke mate van versnippering, gemiddeld hebben hebben winkeleigenaren nog geen twee panden in hun bezit. Het zorgt er volgens het Kadaster voor dat het heel wat moeite kost om een goed beeld te krijgen hoe eigenaren naar het centrumgebied kijken.
Drie centra steken er hierbij bovenuit. In Emmen, Ede en Enschede is met een gemiddeld bezit van (bijna) drie winkelpanden de mate van versnippering wat kleiner. Hoewel het verschil niet heel groot is, neigen kleinere centra naar meer versnippering dan middelgrote of grote centra.
Bron: Vastgoedmarkt.nl